Το περιεδρικό απόστημα γίνεται αντιληπτό από τον έντονο πόνο στην περιοχή γύρω απο τον πρωκτό. Επίσης μπορεί να συνυπάρχει ερυθρότητα και οίδημα στην περιοχή γύρω από ή μέσα στο πρωκτικό κανάλι. Συχνά οι ασθενείς εμφανίζουν πυρετό, ρίγος και αίσθημα κόπωσης.
Τα περιεδρικά συρίγγια μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα με τα αποστήματα. Συνήθως όμως ενα συρίγγιο δεν παρουσιάζει πόνο αλλα γίνεται αντιληπτό από τη έξοδο κιτρινωπών ή ροδαλών υγρών απο ένα μικρό στόμιο κοντά στην περιοχή του πρωκτού. Αυτή η παραγωγή υγρών είναι χρόνια.
Η κλινική εξέταση απο ειδικό ιατρό είναι τις περισσότερες φορές ικανή απο μόνη της να θέσει τη διάγνωση. Γι' αυτό το σκοπό είναι απαραίτητη η επισκόπηση της περιοχής και η δακτυλική εξέταση. Υπάρχουν όμως αρκετές περιπτώσεις για τις οποίες θα χρειαστεί περαιτέρω έλεγχος με κάποια απεικονιστική μέθοδο. Αυτό γίνεται για να απεικονιστούν καλύτερα οι διαδρομές και οι θέσεις των συριγγίων και να αποφασιστεί η ιδανική αντιμετώπιση. Η Μαγνητική τομογραφία (MRI) έχει ακρίβεια 90% στη χαρτογράφηση των συριγγίων. Η αξονική τομογραφία είναι χρήσιμη κυρίως σε αποστήματα που βρίσκονται βαθιά και σε ασθενείς με σήψη. Ο διαπρωκτικός υπέρηχος αποτελεί εναλλακτική μέθοδο.
Η θεραπεία των περιεδρικών αποστημάτων είναι σαφώς η χειρουργική παροχέτευσή τους. Τα αντιβιοτικά απο μόνα τους δεν μπορούν οδηγήσουν σε θεραπεία, ενώ αντίθετα μπορεί να καθυστερήσουν την σωστή αντιμετώπιση. Για αρκετούς ασθενείς η παροχέτευση είναι εφικτή με απλή τομή υπό τοπική αναισθησία και ημερήσια νοσηλεία. Επιπλέον μπορεί να χρησιμοποιηθεί και μέθη. Όμως σε πολλές περιπτώσεις είναι αναγκαία η παροχέτευση υπό γενική νάρκωση στο χειρουργείο. Ενώ σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν πάνω απο μία επεμβάσεις. Οι διαβητικοί ασθενείς και αυτοί που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα συνήθως προσέρχονται με σοβαρότερο πρόβλημα. Σε όλες την σοβαρές περιπτώσεις χρειάζεται νοσηλεία και ενδοφλέβια αντιβιοτική αγωγή.
Το παροχετευμένο απόστημα μετά την επέμβαση παραμένει ανοιχτό (δεν ράβεται/κλείνεται) και η περιοχή επουλώνεται με καθημερινές αλλαγές σε βάθος 6-8 εβδομάδων ανάλογα με το μέγεθος.
Το χειρουργείο είναι η μοναδική λύση για την αντιμετώπιση και των περιεδρικών συριγγίων. Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα ιδανική μέθοδος για την αντιμετώπιση των περιεδρικών συριγγίων. Έχουν αναπτυχθεί διάφορες τεχνικές όλες με πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα. Η μέθοδος ποικίλει ανάλογα με τη θέση, την έκταση του συριγγίου, τη σχέση του με του σφιγκτήρες του πρωκτού καθώς και τα συνοδά νοσήματα.
Συχνά η απλή συριγγοτομή και συριγγεκτομή (η διάνοιξη και αφαίρεση του συριγγίου) είναι αρκετή για τα απλά χαμηλά συρίγγια. Σε αυτή την περίπτωση το τραύμα παραμένει ανοιχτό και επουλώνεται σιγά σιγά σε βάθος 6-8 εβδομάδων.
Αν το συρίγγιο εμπλέκει και μέρος των σφιγκτήρων του πρωκτού τότε χρειάζονται πιο πολύπλοκες και εξειδικευμένες μέθοδοι αντιμετώπισης ή και πολλαπλές χειρουργικές επεμβάσεις. Η μέθοδος με τοποθέτηση seton αποτελεί κλασσική επιλογή. Σήμερα έχουν αναπτυχθεί και τεχνικές LASER οι οποίες είναι ελάχιστα επεμβατικές και προσφέρουν χαμηλά ποσοστά υποτροπής.
Τα αντιβιοτικά απο μόνα τους δεν μπορούν να θεραπεύσουν ένα συρίγγιο.
Η τεχνική seton είναι μια αρχαία μέθοδος περιγραφείσα από τον Ιπποκράτη, η οποία είναι ακομα και σήμερα απο της πιο αποτελεσματικές για τη θεραπεία των πολύπλοκων περιεδρικών συριγγίων. Με την τεχνική αυτή τοποθετείται ένα παροχετευτικό σχοινάκι (πλαστικό, μετάξι ή άλλο) στην περιοχή του συριγγίου το οπόιο περνά μέσα στο ορθό, μπαίνει μέσα από το εσωτερικό στόμιο και διαπερνά όλο το μήκος του συριγγίου και εξέρχεται απο το έξω στόμιο όπου και δένεται με το αρχικό του τμήμα σχηματίζοντας δηλαδή ένα δακτυλίδι. Αυτο έχει ως σκοπό την παροχέτευση του συριγγίου και την ωρίμανσή του. Το seton μπορεί να παραμείνει 8-12 εβδομάδες και μετά να ακολουθήσει κάποια από τις ειδικές χειρουργικές επεμβάσεις. Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί και η μέθοδος cutting seton όπου το σχοινάκι αυτό σφίγγεται ανά τακτικά διαστήματα απο τον χειρουργό μέχρι τελικά να κοπεί παίρνοντας μαζί του και το συρίγγιο.
Με την τεχνική αυτή ειδικές ίνες Laser εισέρχονται σε όλο το μήκος του συριγγίου και προκαλούν ελεγχόμενη θερμική βλάβη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή του συριγγίου και την σταδιακή συρρίκνωση του. Ο εξωτερικός πόρος παραμένει ανοιχτός για παροχέτευση των υπολειπόμενων και των νεκρωμάτων. Η επούλωση γίνεται σε βάθος 4-5 εβδομάδων.
Με αυτή την ελάχιστα τραυματική χειρουργική θεραπεία μειώνεται ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης και ο μετεγχειρητικός πόνος. Ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Η τεχνική αυτή είναι ιδανική για απλά συρίγγια.
Δυστυχώς και για τις δυο αυτές παθήσεις του πρωκτού η πιθανότητα υποτροπής είναι πολύ υψηλή. Το περιεδρικό απόστημα σχεδόν στο 50% των περιπτώσεων μπορεί να ξαναεμφανιστεί ή σαν νέο απόστημα ή να καταλήξει σε περιεδρικό συρίγγιο. Αλλά και τα περιεδρικά συρίγγια υποτροπιάζουν αρκετά συχνά. Αυτό εξαρτάται απο την τεχνική που θα χρησιμοποιηθεί, την πολυπλοκότητα του συριγγίου και την κατάλληλη μετεγχειρητική φροντίδα. Πάντως όπως αναφέρθηκε και παραπάνω δεν υπάρχει σήμερα κάποια μοναδικά κοινά αποδεκτή και απόλυτα αποτελεσματική θεραπεία, γι' αυτό το λόγο τα υπερ και τα κατά κάθε μεθόδου πρέπει να συζητούνται με τον χειρουργό σας.